Trong số các nguồn tư liệu tôn giáo và tâm linh nói về giai đoạn mạt kiếp cuối thời Hạ Nguyên, có chuyện "Ông Sư Bán Khoai", xuất hiện ở tỉnh Châu Đốc trong 2 năm 1901-1902, một ông sư vừa đi bán khoai vừa rao giảng những câu Sấm răn dạy mọi người tu tâm tích đức để vào Hội Long Hoa...
Sau khi Đức Bổn Sư viên tịch, thực dân Pháp vẫn thẳng tay khủng bố, đàn áp tín đồ của tông phái “Bửu Sơn Kỳ Hương” cũng như “Tứ Ân Hiếu Nghĩa”, khiến cho các môn đồ phải hết sức né tránh và dè dặt mọi mặt. Vì vậy, việc truyền giáo gần như bị thu hẹp và nghi thức hành đạo cũng phải thay đổi tùy theo tình hình lúc bấy giờ.
Vào khoảng năm Tân Sửu (1901) và Nhâm Dần (1902), tại một số tỉnh thuộc xứ Cao Miên giáp giới Việt Nam và vùng kinh Vĩnh Tế (Châu Đốc), người ta thấy xuất hiện một nhà sư có hình dáng nhỏ nhắn như đàn bà, trước ngực thường mang một cái yếm, xa trông như một cô Vãi vừa chèo ghe bán khoai vừa rao giảng khắp nơi, nên được dân gọi là “Ông Sư Bán Khoai”.
Theo một số tài liệu, ông tên là Mỹ nhưng không rõ sinh quán và gia cảnh thế nào, nhưng ai cũng tin chắc ông là người kế thừa tông phái “Bửu Sơn Kỳ Hương” vì trong những lần tiếp xúc với dân làng, ông luôn luôn tôn vinh Đức Phật Thầy, Đức Phật Trùm và Đức Bổn Sư. (Hai tiếng “Sư Vãi” có lẽ cũng đủ để ám chỉ Đức Bổn Sư vì chỉ có Đức Bổn Sư mới xưng là Sư và Ngài lại thường giả làm Vãi, nên môn đồ hay gọi là chị Năm Thiếp.) Trong lúc hóa hiện làm người đi bán khoai, ông thường kêu gọi người đời nên bền tâm tu niệm vì đời Hạ Nguyên sắp chấm dứt và chỉ có con đường tu niệm, làm lành lánh dữ mới có thể cứu con người thoát khỏi những tai họa thảm khốc.
Ngoài ra, trong thời gian nầy ông còn truyền bá một quyển “Sấm Giảng Người Đời” gồm 11 thiên (người dân gọi là Giảng mười một hồi), có nội dung đề cao pháp môn Học Phật Tu Nhân, nhắc nhở bổn phận làm người, gợi lên tấm lòng trung quân ái quốc và tiết lộ những biến thiên của Tạo Hóa. Đặc biệt, trong quyển Sấm Giảng nầy, ông còn nói rất nhiều về “Thuyết Tam Nguyên” là một lập thuyết về Vũ trụ quan và Nhân sinh quan của “Bửu Sơn Kỳ Hương”. Theo thuyết nầy thì hiện nay nhân loại đang sống thời kỳ cuối cùng của Hạ Nguyên mạt pháp và sẽ có Hội Long Hoa để chọn người sống đời Thượng Nguyên Thánh Đức. Đồng quan điểm với chủ thuyết nầy, trên một Website của Cao Đài Giáo có bài phân tích về quyển Sấm Giảng nầy như sau:
“Đời Hạ Nguyên sắp mãn và thời gian rất gần sẽ khai diễn Đại Hội Long Hoa. Từ đầu đến cuối quyển “Sấm Giảng Người Đời” còn nhắc đi nhắc lại nhiều lần danh từ Hạ Nguyên:
“Hạ Nguyên Giáp Tý bằng nay,
Cơ Trời đã khiến lập đời Thượng Lai”
“... Hạ Nguyên nay đã hết rồi,
Minh Hoàng cầu Phật lập đời Thượng Nguyên”.
Hoặc mấy câu khác:
”Hạ Nguyên Tuất, Hợi đổi đời,
Ngọc Hoàng hội nghị lập đời Thượng Nguyên”.
Ông Sư Bán Khoai cho biết Đại Hội Long Hoa sẽ được mở ra để chọn người hiền đức và lập đời Thượng Nguyên vô cùng tốt đẹp, một xã hội của người hiền, không còn kẻ ác, vì ở cuối đời Hạ Nguyên đa số người tội lỗi quá nhiều:
“Bởi Trần lỗi quá muôn phần,
Cho nên lập Hội Long Hoa chọn người.
Hiền từ thì đặng thảnh thơi,
Nghênh ngang khó trốn lưới Trời, bớ dân!
Lưới hồng bủa khắp cõi Trần,
Chuyển luân Bát Quái còn trông nỗi gì?
Hạ Nguyên sau chót xét suy,
Sự vong nào có khác chi sự tồn”.
Hội Long Hoa là một trường thi để chọn người hiền, vì trước khi đi đến Long Hoa Đại Hội thế giới phải trải qua nhiều giai đoạn ghê gớm để báo hiệu thời Hạ Nguyên sắp chấm dứt:
“Hạ Nguyên nầy thể như bèo,
Nay còn, mai mất hiểm nghèo thon von.
Lớp thì bệnh tật gầy mòn,
Lớp thì bão lụt, nhân dân khốn nàn.
Lớp thời sưu thuế đa đoan,
Lớp kia lớp nọ khổ nàn biết bao!
Lớp thì tà, quỉ lao xao,
Xui mưu làm loạn hại dân muôn ngàn”.
Trong quyển Sấm Giảng viết bằng thơ lục bát, Sư Vãi Bán Khoai tiết lộ những hiện tượng xảy ra cho thế gian vào thời Hạ Nguyên như chiến tranh nổi lên khắp nơi gây cảnh con lạc cha, vợ lạc chồng, nhà cửa tan nát, thây người chết như bèo trôi sông. Đa số là những người hung ác, không biết thức tỉnh lo tu tâm dưỡng tinh trong giai đoạn chuẩn bị dự Hội Long Hoa, nên bây giờ dù ăn năn cũng không còn kịp nữa.
Ngoài cuộc tàn sát bởi việc gây ra chiến tranh, còn nhiều tai Trời, ách Đất như lũ lụt, bão giông, lửa cháy khắp nơi, ác thú xông ra ăn thịt người, lại còn có âm binh (hồn của những người chết) kéo thành đạo binh và đám Bàng Môn Tà đạo có bùa phép để sai khiến âm binh phá hại muôn dân, quấy nhiễu, gây ra nhiều chứng bệnh làm tan xương nát thịt biết bao con người xấu số.
Ông Sư Bán Khoai còn cho biết rằng, trong lúc chiến tranh hỗn loạn giữa loài người thì điềm Trời xuất hiện: trên Trời có sấm nổ, làm kinh thiên động địa, nhiều hòn núi bị phá vỡ, nhiều cù lao, đất liền bị sụp, Trái Đất thay hình đổi dạng, chôn vùi cả lục địa và nổi lên lục địa mới (giống như Đại Hồng Thủy chôn vùi châu Atlantid dưới Đại Tây Dương).
Lúc bấy giờ loài người sẽ kinh động tột độ và không còn bắn giết nhau nữa. Và lúc nầy là lúc Tiên, Phật lập Hội Long Hoa để chọn người hiền đức. Nhân loại còn lại không bao nhiêu: mười người chỉ còn 1-2 người hiền đức sống sót mà thôi. (Một viên tướng của Mussolini từ Ý sang Nhật Bản nghiên cứu để biết tại sao các bác sĩ, y tá, bệnh nhân trong một bệnh viện gần trái bom nguyên tử nổ lại không hề hấn gì, không bị bệnh do phóng xạ phát ra, trong khi chung quanh gần hay xa hơn đều bị tác động. Điều tra lại thì mới biết rằng, trong bệnh viện người ta ăn toàn rau cải, không ăn thịt. Lý do huyền bí nầy được các thiền sư giải thích là cơ thể khi đã khử trược lưu thanh bằng cách ăn chay, thì tần số của “Tiểu Thiên Địa“, tức cái thân thể có tần số cao như làn sóng của phóng xạ. Các khoa học gia không tin, nhưng đó là sự thật.)
Điều mà Ông Sư Bán Khoai vui mừng là khi thời Thượng Nguyên lập ra, nước Việt Nam sẽ là nước được diễm phúc nhất trên Trái Đất nầy. Sở dĩ nước Việt Nam được diễm phúc là vì Cơ Trời cho nước Nam ta là cõi Trung Ương, là Trung Tâm của Nền Văn Minh thời Thượng Nguyên sau nầy. Chính vì vậy mà Tiên, Phật giáng Trần ở nước Việt Nam và ông Sư Bán Khoai vâng lệnh Phật đi phổ hóa khắp nơi. Ông rất đau buồn vì thấy người đời không chịu nghe, không chịu tu, nên ông căn dặn: Nếu không tin, sau nầy mang hoạ thì đừng trách ông sao không có dạy trước:
“Mấy lời khuyên khắp Đông - Tây,
Nói cho nam, nữ đặng hay giữ mình.
Nếu ai mà chẳng có tin,
Rồi sau mang họa chớ tình trách than!”.
Ngoài quyển Sấm Giảng của Ông Sư Bán Khoai, Giáo phái Phật Thầy Tây An còn lưu truyền bộ Tứ Thánh, tác giả là các Đấng Thiêng Liêng mượn xác Cậu bé chín tuổi để nói ra lời thơ, ý Đạo để khuyên người đời nên hồi tâm hướng thiện vì đời Hạ Nguyên đã gần kề.“
Theo lời truyền tụng, thì ông Sư Bán Khoai còn có nhiều pháp thuật và võ nghệ. Ông dùng đầu ngón tay cái như cái mõ nên mỗi khi cần niệm kinh hay đọc chú, ông dùng cây gõ vào thì phát ra tiếng “lốc cốc” y như tiếng mõ của các sư sãi trong chùa. Lúc ở Vĩnh Thông, ông thường đi nhổ bàng để dệt đệm. Một hôm, ông đang cầm mác đi chặt bàng thì bỗng nghe tiếng cọp gầm và tiếng người la cầu cứu gần đó. Ông cầm mác chạy tới, thấy người cùng xóm tên Mạnh đang dùng hai tay nắm chặt bốn chân con cọp và đội thẳng bụng cọp trên đầu, nhưng vì cọp mạnh và nặng quá nên ông Mạnh không thể quật nó xuống được, cứ giằng co trong cái thế nguy hiểm đó. Ông Sư liền cầm mác vươn mình nhảy tới, hét lớn lên rồi chém một nhát thật mạnh, con cọp bị đứt ra làm hai đoạn, chết liền tại chỗ nhưng ông Mạnh thì không hề hấn gì.
Về cách thức truyền bá quyển Sấm Giảng của Ông Sư Bán Khoai, có người kể lại câu chuyện như sau:
1 - Một hôm, Ngài bán khoai ở miệt Cao Miên, khi bưng khoai vào nhà một người mà Ngài nhận là có tâm đạo, thừa lúc người nầy đi vào buồng thì Ngài đút quyển Sấm Giảng dưới khay trầu. Khi Ngài đi rồi, người ấy thấy một cuộn giấy để dưới khay trầu mới lấy ra xem, mới biết đó là quyển Sấm Giảng. Hỏi lại người trong nhà thì không ai biết người nào đem đến, sau nhớ lại thấy người bán khoai đi tới khay trầu, vả lại trong Sấm giảng có xưng danh là Sư Vãi Bán Khoai, nên cả nhà mới chưng hửng, cho người chạy kiếm khắp nơi nhưng không ai thấy được tung tích của Ngài.
2 - Tại kênh Vĩnh Tế, có một người mắc bệnh điên, suốt ngày cứ la hét đập phá nhà cửa, không ai chữa trị được. Một hôm, Ông Sư Bán Khoai vô tình bơi xuồng ngang qua, thấy nhiều người đang xúm xít nên ghé xuồng lại để bán. Những người trên bờ thấy vậy mới bảo: “Ông ơi! Ông hãy bơi đi nơi khác mà bán, coi chừng thằng điên nó xuống đập phá làm chìm xuồng của ông bây giờ”. Mỉm cười, Ông Sư cầm củ khoai bước lên bờ đúng lúc thằng điên đang tiến đến gần. Ông Sư đưa tay ra hiệu cho nó đứng lại, rồi nói: “Tiền căn nhà ngươi hay đánh đập, áp bức người khác nên bây giờ phải trả quả như vậy!”. Dừng một lúc, ông vỗ vai tên điên và bảo tiếp: “Hãy ăn củ khoai nầy đi sẽ hết điên. Nhớ lo tu hành, làm lành lánh dữ để giải ác căn!“ Tên điên đang múa may, la hét bỗng trở nên ngoan ngoãn cầm củ khoai đưa vào miệng nhai ngấu nghiến. Ăn xong, nó quỳ xuống lạy Ông Sư như tế sao, thế là hết bệnh!
Mọi người quá dỗi kinh ngạc, muốn giáp mặt ông để hỏi han cớ sự. Nhưng giống như có một sức mạnh vô hình không ai có thể ngăn cản được, Ông Sư đi quá nhanh, bước xuống xuồng rồi bơi đi với một tốc độ kinh hồn, dù rằng ở trên bờ có một số trai trẻ cố sức chạy theo mà vẫn không kịp. Sau đó, đang lúc cả xóm tụ tập bàn tán xôn xao thì có một người phát hiện tại gốc cây bên cạnh có để một quyển sách. Thì ra, đó là quyển “Sấm Giảng Người Đời” của ông Sư Bán Khoai để lại.
3 - Vào một buổi chiều Thu năm Nhâm Dần (1902), tại xã Tân Huề, Cù Lao Tây (nay thuộc tỉnh Đồng Tháp), có một ông già khoảng 70 tuổi chèo chiếc ghe nhỏ đi bán khoai vừa chèo, vừa rao:
“Khoai lang ăn nấu ăn chiên,
Bà con hãy đến tại thuyền mà mua.
Bao nhiêu cứ lựa cho vừa,
Tiền nong cũng chẳng hơn thua làm gì?
Ở đời lắm chuyện ly kỳ,
Ăn khoai ăn đá đều tùy cái Tâm”.
Người trong xóm nghe rao nên kêu ghé lại rồi bước xuống hỏi: “Mấy xu một cân vậy ông?” Ông già đáp: “Hai xu một cân. Bà con cứ tự tiện lựa và cân rồi tính tiền để vào cái rổ trước mặt đó, lão không biết tính toán gì hết!” Thế là mạnh ai nấy lựa, rồi cứ tự tiện trả tiền không ai để ý. Có người thật thà cân bao nhiêu thì trả bấy nhiêu, có người lấy đầy thúng mà chỉ trả có vài cân, lại có người lựa đầy bao mà không trả xu nào. Cuối cùng, sau khi cả ghe khoai hết sạch, ông già vui vẻ cám ơn và chèo ghe đi.
Kết quả là ngay chiều hôm đó, những người mua không trả tiền, khi nấu xong nồi khoai thì trong nồi chỉ toàn là đá! Còn những ai lấy khoai nhiều mà trả tiền ít thì vừa có khoai, vừa có đá! Trong khi những người lương thiện trả tiền sòng phẳng, thì trong nồi đều là khoai rất ngon và trong những người nầy có người lại được quyển “Sấm Giảng Người Đời” để trong nồi. Do đó, ai cũng tin chắc rằng ông già đó là Ông Sư Bán Khoai thị hiện để cảnh tỉnh người đời.
Ông Sư Bán Khoai chỉ xuất hiện trong hai năm (1901-1902), để lại cho đời quyển “Sấm Giảng Người Đời” rồi không ai còn thấy bóng dáng của ông ở đâu nữa. Tuy nhiên, tín đồ của tông phái “Bửu Sơn Kỳ Hương” đều tin chắc rằng ông chính là người kế thừa Tông phái này tiếp theo Đức Bổn Sư Ngô Lợi.
NGUYỄN VĂN HIỆP